niedziela, 26 maja 2019

Bardo - most na Nysie, odsłonięcie

Dzisiaj wpis bardzo nietypowy, wręcz pierwszy tego rodzaju - i oby nie ostatni.
Chcemy Wam pokazać odsłonięcie nowego pomnika św. Jana Nepomucena.
Zapraszamy do Barda, miasta w powiecie ząbkowickim, siedziby gminy. Miejscem akcji jest zabytkowy most kamienny z 1515 r. na Nysie Kłodzkiej.

Taki był finał wczorajszego spotkania, kolejny z widoków, dla których warto wstąpić do Barda:


Ale po kolei...
Fundatorem odbudowy figury św. Jana Nepomucena istniejącej na tym moście do 1945 r. był Oddział Dolnośląski Związku Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej. Pomysłodawcą i motorem skomplikowanego przedsięwzięcia był Leszek Budych, członek ZMRP. Jest on też autorem dużego i bardzo merytorycznego bloku artykułów na ten temat w Biuletynie ZMRP nr 15/2019, rozdawanym podczas uroczystości odsłonięcia. Z tych artykułów zaczerpnęliśmy garść fachowych informacji.
Poniżej okładka biuletynu i 2 reprodukcje historycznych zdjęć, w tym zniszczonej przez Niemców figury sprzed ponad 70 lat:


Przechodzimy więc do soboty 25 maja 2019 r. Dzień był pochmurny, 15 km od Barda lało jak z cebra, a w samym Bardzie nie spadła ani kropla deszczu. Przed uroczystością straszyły ciężkie chmury, ale coraz częstsze były przejaśnienia:


Na początku było kilka przemów. Z lewej strony autorka pomnika - artystka rzeźbiarka Beata Małecka. Są tam też m.in.: burmistrz Barda, starosta ząbkowicki i proboszcz bardzkiej parafii. Przemawia pomysłodawca - Leszek Budych.


Odsłonięcie pomnika odbyło się z lekkimi kłopotami, ale mostowcy dali radę...


Później jeszcze wypowiedź autorki, podziękowania i pamiątkowe zdjęcia:


A sam pomnik?
Po odsłonięciu rozmawialiśmy na jego temat z autorką pomnika - Beatą Małecką. Przyznała się do inspiracji pomnikiem sprzed kościoła św. Macieja we Wrocławiu autorstwa Jana Urbańskiego, w tym do szczególnej wagi spojrzenia Jana na krucyfiks i opowiedziała o swojej wizji artystycznej, w tym o niezbędnych uproszczeniach.

Cokół pomnika stoi na filarze środkowego przęsła mostu, od strony górnej wody:


Figura została wykonana z bloku piaskowca pochodzącego ze złoża Sielec 1 w gminie Żarnowiec powiat Opoczno.
Gotowy pomnik został zabezpieczony preparatem do hydrofobizacji Hydroksanem Aqua.
Figura została wykonana w stylu barokowym, lecz z widocznymi uproszczeniami detali.


Poniżej figury zobaczycie tablicę pamiątkową:


Przed dokładnym przyjrzeniem się strojowi postaci i atrybutom świętego tradycyjnie zachęcamy do zapoznania się z naszymi "fotoopisami": typowego stroju kanonika oraz głównych atrybutów św. Jana Nepomucena.


Jak widzicie, postać stoi w wyraźnym kontrapoście (lewa noga). Ubrana jest w typowy dla niej strój kanonika: sutannę z licznymi guzikami, komżę - rokietę obszytą koronką oraz futrzaną pelerynę z kapturem - almucję. Na głowie biret (4 skrzydełka, bez pompona), na nogach typowe trzewiki.

Strój kanonika z biretem jest najważniejszym atrybutem św. Jana Nepomucena.
Najbardziej rozpoznawalnego atrybutu - aureoli z 5 gwiazdami - nie ma.
Są za to pozostałe dwa główne atrybuty - krucyfiks i gałązka palmy (nieco omdlała) wsparte na prawym ramieniu.
Piękne spojrzenie Świętego na krucyfiks:


... i tylko guzików żal:


Aby nie kończyć mniej radośnie jak zaczęliśmy, szykujemy się na na spływ Nysą, by zobaczyć pomnik z rzeki, czekamy też na jesienne kolory w takich ujęciach:


Zapraszamy do Barda!

Lokalizacja opisanej dzisiaj postaci.

niedziela, 6 stycznia 2019

Lądek-Zdrój, ul. Wiejska (2)

Rozpoczynamy cytatem z kultowego filmu Barei: "Nie ma takiego miasta - Londyn. Jest Lądek, Lądek-Zdrój."
Przenosimy się więc do Lądka-Zdroju, miasta uzdrowiskowego, siedziby gminy w powiecie kłodzkim.

Tutaj zapraszamy do odwiedzenia jednej z dwóch plenerowych postaci św. Jana Nepomucena znajdujących się w tej miejscowości. . Wcześniej opisaliśmy tę figurę w jednym z 10 pierwszych postów tego bloga, pokazując obydwie figury z Lądka-Zdroju.

Trafić do bohatera dzisiejszego opisu nie jest łatwo. Od o wiele bardziej znanej figury św. Jana Nepomucena na moście św. Jana dzieli nas 2 km. Radzimy dojechać kierując się na Radochów, a zatrzymać się na niewielkim parkingu przed siedzibą Zakładu Wodociągów i Kanalizacji. Stąd mamy do przejścia jeszcze 300 m.


Jak widzicie, lokalizacja pomnika jest przepiękna, na skraju świerkowego lasu, nad bardzo stromą skarpą rzeki Biała Lądecka. Nawet niedawno ustawiono tam ławeczkę do medytacji.
Niestety, fotograficznie jest nieciekawie. Północne, strome zbocze góry Radoszka, porośnięte gęstym lasem świerkowym - bardzo mocno ogranicza światło. W lecie dodatkowo przeszkadzają liście okolicznych lip. Może późną wiosną tuż po wschodzie słońca? Ale niestety, to nie nasza pora aktywności.

Więc czym chata bogata - częstujemy posiadanymi zdjęciami, mimo ich widocznych niedoskonałości.
Zaczynamy od widoków ogólnych:


Teraz sama figura - niestety mocno omszała. Ostatnio lokalni społecznicy szukają szansy na renowację tego pomnika w ramach funduszu obywatelskiego powiatu kłodzkiego.


Przed dokładnym przyjrzeniem się strojowi postaci i atrybutom świętego jak zwykle zachęcamy do zapoznania się z naszymi "fotoopisami": typowego stroju kanonika oraz głównych atrybutów św. Jana Nepomucena.


Jak widzicie, postać stoi w delikatnym kontrapoście (lewa noga). Ubrana jest w typowy dla niej strój kanonika: sutannę z pięknie widocznymi 12 guzikami, komżę - rokietę obszytą koronką oraz futrzaną pelerynę z kołnierzem - almucję. W lewej dłoni trzyma nakrycie głowy - biret, na nogach typowe trzewiki.
Ciekawostka: z tyłu wyraźnie widać pozostałości polichromii: czerń sutanny i złocenia koronki rokiety:


Zbliżenia kilku szczegółów stroju:


Pokazany powyżej strój kanonika z biretem jest najważniejszym atrybutem św. Jana Nepomucena.
Z kolei najbardziej rozpoznawalnym atrybutem jest aureola z 5 gwiazdami. Tutaj znajdziemy tylko resztkę otoku:


Są za to pozostałe główne atrybuty - krucyfiks ułożony na gałązce palmy trzymany jest prawą dłonią i wsparty na prawym ramieniu.
Święty, co rzadziej jest spotykane, patrzy na przechodnia.
Niestety na tym zdjęciu wyraźnie widać uszkodzenia - utrącony nos Jana i brak głowy Jezusa:


Bardzo ciekawy jest postument:


Jedyna w swoim rodzaju jest płaskorzeźba na dole postumentu. Za encyklopedyczną stroną www.nepomuki.pl powtarzamy, że pomnik stanowi "wotum za uratowanie życia w niebezpiecznym wypadku, kiedy to pewien rzeźnik razem z rozjuszonym buhajem spadł ze stromego brzegu do rzeki".


Z tyłu postumentu data jego powstania - rok 1809 i inicjały twórcy - Henryka Klahra, mniej znanego syna Michała Ignacego Klahra.


Tę figurę odwiedziliśmy m.in. w: kwietniu 2014 r., lutym 2016 r. i kwietniu 2018 r.

Poniżej lokalizacja opisanej dzisiaj postaci.