sobota, 26 grudnia 2015

Nowa Ruda, ul. Piastów 27 (2)

W maju 2014 r., w naszym pierwszym poście opisującym odwiedzane przez nas plenerowe postacie św. Jana Nepomucena opisaliśmy pięć figur Jana znajdujących się w Nowej Rudzie.
Mieliśmy wówczas inną koncepcję tego bloga, ale w miarę upływu czasu koncepcja ewoluowała... na razie do formy obecnej.

Kilka miesięcy temu wróciliśmy do Nowej Rudy, niegdyś powiatowego miasta położonego na Ziemi Kłodzkiej, by ponownie opisać Jana z ul. Cmentarnej. Zachęcamy do przypomnienia sobie tego posta, bo figura to szczególna, zapadająca w pamięć.
Jest też jedną z 10 najstarszych figur św. Jana Nepomucena na Ziemi Kłodzkiej.

Dzisiaj ponownie zapraszamy do noworudzkiej dzielnicy Centrum. Dojechać tutaj możecie DW nr: 381, 384 lub 385.
Zachęcamy, aby zacząć odwiedziny od wspomnianego wyżej Jana z ul. Cmentarnej.
Cel naszych dzisiejszych odwiedzin oddalony jest od niego zaledwie o 200 m i stoi przy ul. Piastów, naprzeciwko budynku nr 27.
Od figury do figury przespacerować się możecie albo chodnikiem jednokierunkowej tutaj DW nr 385 albo niedawno wykonaną ścieżką spacerową obok muru oporowego rzeki Włodzicy.

Niestety, ul. Piastów nie prezentuje się zbyt reprezentacyjnie:


Ale w maju można wykadrować ładne tło:


Żartujemy - nie czekajcie na maj, tylko przyjeżdżajcie w pierwszy wolny dzień, bo warto:


Dopiero z perspektywy drugiego brzegu Włodzicy widać, że figura stoi tuż przy moście nad potokiem Cicha wpadającym do Włodzicy:


Z dwóch brzegów rzeki przyglądamy się figurze na postumencie. Na drugim brzegu Włodzicy jako tło występuje kościół pw. Wniebowzięcia NMP, z XVI w. Widać zmieniające się otoczenie, w tym nowe słupki balustrady wykonane z czerwonego, noworudzkiego piaskowca, z płaskorzeźbionym herbem Nowej Rudy:


Nie zwlekając przyglądamy się bliżej figurze stojącej w pięknym kontrapoście (prawa noga), a zwłaszcza jej strojowi.
Przedtem nie zaszkodzi zapoznać się z naszym "fotoopisem" typowego dla św. Jana Nepomucena stroju kanonika.


Oglądany strój składa się z: sutanny bezguzikowej - talary, komży - rokiety obszytej koronką i futrzanej peleryny z kapturem - almucji. Na głowie biret, na nogach trzewiki z delikatnie ściętymi czubkami. Strój typowy, ale czy jest w nim coś nietypowego?
Oczywiście - rzadko spotykane tak głębokie oddzielenie almucji od rokiety oraz bardzo długi tył sutanny:


Przy okazji widać niedostatki przeprowadzonej w 2008 r. poważnej renowacji pomnika - wyraźne zeszlifowanie szczegółów stroju oraz delikatne ubytki w lewym bucie i wyraźne ubytki w plincie.


Przed przejściem do opisu atrybutów zajrzyjcie do naszego "fotoopisu" głównych atrybutów św. Jana Nepomucena.
Strój kanonika z biretem opisaliśmy powyżej. Aureola z pięcioma gwiazdami jest w bardzo dobrym stanie.


Przy okazji widać wyraźny dysonans - bardzo dziwny kształt kaptura. Niedokończony, czy uszkodzony?
Z głową wiąże się jeszcze jeden problem - jej rekonstrukcja wykazuje wyraźne niedostatki:


Pięknie adorowany wzrokiem krucyfiks trzymany jest bardzo nietypowo - wsparty na lewym ramieniu i przyciskany do ciała obiema dłońmi. Gałązki palmy męczeństwa nie ma. Wyraźnie widać postępującą erozję górnej części krucyfiksu.


Na zakończenie wracamy do postumentu, a zwłaszcza do znajdującej się z jego przodu inskrypcji z ukrytym w niej chronostychem.


Zaznaczamy na czerwono litery wyróżnione wysokością:


Dalej wg utartego schematu - czerwone litery są cyframi rzymskimi, zapisujemy je jako cyfry arabskie i dodajemy do siebie:
...............10 + 1+5+5 + 5+1000+50+100+5 + 1+1+1+1 + 5+50+1 +500+1+5+5 = 1752...........
Jest to data powstania rzeźby - rok 1752.

To wszystko, można odchodzić, ale przy nisko położonym słońcu ciekawa jest zabawa z janowym cieniem:


Jak wygląda otoczenie figury w grudniu 2015 r.?
Krótko mówiąc - brzegi Włodzicy i szlak spacerowy uporządkowane, elewacje budynków bez zmian!


Jeszcze jedno - kilkanaście kroków dalej, w jaskini w murze oporowym Włodzicy kryje się POTWÓR!


Opisywanego dzisiaj Jana odwiedziliśmy m.in. w marcu, maju i październiku 2014 r. oraz w marcu i grudniu 2015 r.

Poniżej lokalizacja postaci.

niedziela, 20 grudnia 2015

Świdnica, plac św. Jana Pawła II

Święta Bożego Narodzenia za pasem, zapraszamy więc do odwiedzenia plenerowej postaci św. Jana Nepomucena znajdującej się w Świdnicy , w miejscu szczególnym - przed katedrą diecezji świdnickiej, przy placu św. Jana Pawła II.
Dodajmy od razu,że dziedziniec katedry jest wspólny ze Świdnicką Kurią Biskupią!

Pół roku temu opisywaliśmy odwiedziny u Jana ze świdnickiego rynku. Zobaczcie to jeszcze raz, bo rzeźba jest tego warta!

Zwykle zaczynamy od zdjęć poziomych, ale dzisiaj się nie da! Katedra jest ogromnym budynkiem, a jej wieża ma 103 m wysokości!


Od razu zagadka - dostrzegliście figurę Jana? Przyjrzyjcie się...
..........
Nasi "testerzy" zwykle wskazywali figurę na kolumnie - w centralnym miejscu dziedzińca. Sprawdzamy!


Nie trafione. To bardzo zabytkowa figura św. Floriana - z roku 1648.
Ale my przecież szukamy figury św. Jana Nepomucena! Spróbujmy jeszcze raz:


Teraz, jak już wiemy, gdzie Jana nie szukać, to figurę znajdujemy od razu - po prawej stronie głównych drzwi wejściowych:


Podchodzimy trochę bliżej, wyraźnie widać niedawną renowację:


Postument zostawiamy na później, a teraz przechodzimy do stojącej w pięknym kontrapoście (prawa noga) figury świętego:


Przyjrzyjmy się dokładniej bardzo dobrze oddanemu typowemu strojowi kanonika, składającemu się z: sutanny z widocznymi 12 guzikami, komży - rokiety obszytej koronką oraz futrzanej peleryny z kapturem (almucji). Na głowie biret, na nogach trzewiki z mocno ściętymi czubkami.


Szczerze powiedziawszy, to z guzikami jest lekki problem, tzn. dziurek jest 12, a część guzików pożarł ząb czasu:


Przechodzimy do atrybutów, a zwłaszcza głównych atrybutów św. Jana Nepomucena.
Strój kanonika z biretem właśnie pokazaliśmy.
Przy okazji mogliście podziwiać aureolę z 5 gwiazdami - rzadko spotykanymi 8-ramiennymi:


Typowej wielkości krucyfiks ułożony na obfitej gałązce palmy trzymany jest nieco nietypowo - ułożony na lewym ramieniu i podtrzymywany obiema dłońmi:


Jak na pewno dostrzegliście, ta "lekka" nietypowość wynika z trzymania w prawej dłoni kolejnego atrybutu - zamkniętej księgi:


Często interpretuje się ten atrybut jako dochowanie tajemnicy. Nie jest to zbyt logiczne, bo czego by dowodziła czasami spotykana otwarta księga?
Wyjaśnienie jest inne - księga jest atrybutem uczonego, a Jan był doktorem prawa kanonicznego.

Przechodzimy do postumentu. Z przodu widzimy scenę zrzucenia zwłok z mostu Karola do Wełtawy:


Z tyłu postumentu widzimy scenę spowiedzi Zofii - żony króla Wacława IV - przez ks. Jana Nepomucena.
Poniżej data wykonania pomnika - rok 1727.


W zasadzie to wszystko, ale zdjęć mamy dużo więcej - więc jeszcze ciekawostki: figura na tle portalu, niesamowicie ścięty czubek trzewika oraz twarz z rzadko spotykanymi "widzącymi" oczyma i często spotykanym loczkiem wyrastającym niemal z biretu:


Opisywanego dzisiaj Jana odwiedziliśmy we wrześniu 2015 r.

Poniżej lokalizacja postaci.