poniedziałek, 29 czerwca 2015

Hejtmankovice - na moście, okres Nachod

Powoli kończymy opisywanie plenerowych postaci św. Jana Nepomucena usytuowanych na Ziemi Kłodzkiej (zostało do pisania tylko pięć), więc tym chętniej zapraszamy Was do sąsiednich powiatów - zarówno po stronie polskiej, jak i po stronie czeskiej.

Dzisiaj zapraszamy na terytorium Czech, tylko 9 km od granicy państwa (i powiatu kłodzkiego).
Odwiedzimy wieś Hejtmankovice, położoną w powiecie (okres) Nachod, w województwie (kraj) kralovohradeckim.

Najwygodniej pojechać drogą wojewódzką nr 385 do przejścia Tłumaczów / Otowice i dalej jechać tą samą drogą, noszącą już czeski nr 302. Mijamy Broumov i zatrzymujemy się tuż przed lub tuż za granicą miasta:


Dlaczego podkreślamy te granice miasta? Bo nawet na encyklpedycznej stronie www.nepomuki.pl jest błąd, a nawet "wielbłąd". Napisano tam: w Broumovie ..."na starej podporze na środku mostu na rzeczce Stenava, przy drodze do Hejtmánkovic".
Most się zgadza, reszta nie. Powinno być - "we wsi Hejtmankovice, na podporze na środku mostu na Lisickim Potoku, przy drodze z Broumova". Napiszemy do Fidela (twórcy strony) i wyślemy sprostowanie sygnowane JRF.
Tak przy okazji - zachęcamy do zaglądania na stronę www.nepomuki.pl - to istna nepomucka skarbnica wiedzy!

Jeszcze dwa zdjęcia podkreślające, że do granicy Broumova jest tylko 50 m:


Skoro już zdradziliśmy lokalizacje figury - na podporze mostu, to pokażemy ją dokładniej:


Teraz wracamy na most. Niestety, barierka nie dość, że nie dodaje uroku barokowej rzeźbie, to jeszcze utrudnia fotografowanie:


Ale dosyć narzekania - przyglądamy się Janowi stojącemu w pięknym kontrapoście (prawa noga):


Tajemnicze otwory w plecach i ucięte pręty w postumencie, to prawdopodobnie pozostałości po starym mocowaniu figury.

Przed opisywaniem stroju figury i atrybutów świętego - tradycyjnie zachęcamy do zapoznania się z naszymi "fotoopisami": typowego stroju kanonika oraz głównych atrybutów św. Jana Nepomucena.

Święty ubrany jest w typowy dla niego strój kanonika: sutannę z widocznymi 17 guzikami , komżę - rokietę obszytą koronką oraz futrzaną pelerynę (almucję) z kołnierzem. Na głowie biret, na nogach trzewiki.


Jak widać, rzeźba - zwłaszcza z tyłu - nie zachwyca nadmiarem szczegółów. Dodatkowo - ten brak lewej ręki, zapewne trzymającej niegdyś krucyfiks!

Przypatrzmy się dokładniej atrybutom Świętego.
Biret z resztą stroju kanonika już pokazaliśmy, ale nie możemy oprzeć się pokazaniu z bliska szpiczastego biretu.
Przy okazji ponownie widać braki w lewej ręce i utrącony nos:


Aureoli z gwiazdami nie ma, ale otwory zdradzają, że kiedyś była. Przy okazji zbliżenie na befkę i ... niestety, smołę na głowie:


Krucyfiksu - jak już pisaliśmy - nie ma, bo nie ma ręki go trzymającej.
Jest za to piękna kamienna gałązka palmy, trzymana w prawej dłoni, pionowo przy almucji:


Ale na tym nie koniec! Jest jeszcze atrybut spowiednika - stuła, wyraźniej widoczna z prawej strony:


Jest jeszcze coś okrągłego na piersiach, niekiedy nazywane medalionem. My interpretujemy to jako pieczęć milczenia:


Pozostało nam pokazanie postumentu. Niestety inskrypcja z przodu jest skutecznie zasłaniana przez barierkę:


Sam postument jest w złym stanie technicznym - wyraźnie widać odspojenia:


Przy okazji odkrywamy, że Jan stoi na chmurce, a ta odspaja się od postumentu:


Pozostał nam do pokazania św. Wacław, stojący po przeciwnej stronie mostu:


Opisywanego dzisiaj Jana odwiedziliśmy w kwietniu i w lipcu 2014 r.

Poniżej lokalizacja postaci.

sobota, 27 czerwca 2015

Gorzanów - ul. Podzamcze 1, gm. Bystrzyca Kłodzka

Dzisiaj wracamy do odwiedzania plenerowych postaci św. Jana Nepomucena na bardzo w te postacie bogatej Ziemi Kłodzkiej - jest ich tutaj około 100. Do opisania pozostało nam jeszcze sześć (6).

Proponujemy wyjazd do wsi Gorzanów położonej w gminie Bystrzyca Kłodzka. Byliśmy już tutaj opisując pomnik z ul. Młyńskiej w Gorzanowie. Tam opisujemy nepomucką wyjątkowość tej miejscowości - zachęcamy do zajrzenia.

Gorzanów leży z boku dróg przejazdowych, dlatego trzeba tutaj wybrać się specjalnie. Za to można obejrzeć nepomuckie niezwykłości - odsyłamy Was bezpośrednio do encyklopedycznej podstrony www.nepomuki.pl.
Najprościej dojechać tutaj skręcając z DK 33 (odcinek Kłodzko - Bystrzyca Kłodzka) - do przejechania mamy tylko 2,5 km. Nieco więcej, bo 4,5 km mamy od opisanego już Jana ze wsi Stara Łomnica stojącego przy DW 388 (odcinek Polanica-Zdrój - Bystrzyca Kłodzka). A przy okazji - tylko 4 km jest z Gorzanowa do Jana z Topolic.

Reasumując - od wspomnianej wyżej ul. Młyńskiej 1 w Gorzanowie (centralny plac miejscowości) do dzisiaj odwiedzanej figury przy ul. Podzamcze 1 mamy do przejścia spacerkiem tylko 150 m:


Odwracając się widzimy budynek Wiejskiego Ośrodka Kultury (i biblioteki) znany Wam już z poprzedniego posta z Gorzanowa:


Stoimy przed zamurowaną bramą wjazdową z niezwykłym, wyjątkowym pomnikiem:


Na czym polega ta wyjątkowość? Bardzo rzadkie są figury przedstawiające św. Jana Nepomucena klęczącego - potwierdzenie znajdziecie na widocznej nad postem zakładce W skrócie i w przekroju.
Ale nigdzie indziej nie spotkaliśmy Jana klęczącego na obłoku z krucyfiksem leżącym przed nim! A tutaj taki jest!
Święty klęczy na lewym kolanie. W dodatku nie na postumencie, ale na bramie wjazdowej. Zobaczcie sami:


Przechodzimy do ładnie oddanego stroju postaci. Tradycyjnie zachęcamy do zapoznania się z naszym "fotoopisem" typowego dla św. Jana Nepomucena stroju kanonika.

Oglądamy postać ze wszystkich stron:


Oglądana teraz postać św. Jana N. ubrana jest w typowy strój kanonika, składający się z: sutanny z widocznymi tylko trzema guzikami, komży - rokiety obszytej koronką i futrzanej peleryny z kapturem (almucji). W lewej dłoni trzyma nakrycie głowy - biret z trzema skrzydełkami, na nogach trzewiki. Poniżej kilka szczegółów stroju:


Kolej na atrybuty Świętego - tutaj tez zachęcamy do przejrzenia naszego "fotoopisu" głównych atrybutów św. Jana Nepomucena
Strój kanonika z biretem powyżej opisaliśmy. Przypominamy, że nieczęsto biret trzymany jest w dłoni.

Aureola z pięcioma gwiazdami - tutaj typowa, niestety podniszczona i źle trzymająca się głowy:


Krucyfiks wraz z gałązką palmy leżą na obłoku przed klęczącą postacią.


Na pewno zwróciliście uwagę na pokazany już kilka razy gest prawej dłoni - ułożona na sercu do przysięgi.
Zwróćcie też uwagę na wzrok postaci skierowany na krucyfiks.


Odnotujmy jeszcze głowę aniołka przy birecie:


Pozostaje nam nie rozwiązana zagadka - co znajduje się po obydwu stronach postaci? Nie mamy pojęcia!


Data powstania rzeźby nie jest znana. Z stroną www.nepomuki.pl podajemy: połowa XVIII wieku.

Opisywaną postać odwiedziliśmy we wrześniu 2014 r. i w czerwcu 2015 r.

Poniżej lokalizacja postaci.

wtorek, 23 czerwca 2015

Racibórz, Plac Długosza

Nadchodzą wakacje. Wielu mieszkańców Ziemi Kłodzkiej wybierze się na wypoczynek w inne rejony kraju. Jadącym np. w Beskidy proponujemy wybrać taka trasę, aby przystanek można było sobie zrobić w nepomucko bardzo atrakcyjnym mieście: Raciborzu.
Żeby było jasne - serdecznie tutaj zapraszamy również mieszkańców innych rejonów kraju!

Będąc w Raciborzu MUSICIE wstąpić na Plac Długosza, aby odwiedzić znajdującą się tutaj plenerową postać św. Jana Nepomucena.

No cóż, na pierwszy (i niesprawiedliwy) rzut oka "nasz święty" mógłby być uznany za władcę parkingu.


Nie ulegajcie pokusie łatwych ocen! Podchodzimy bliżej i ... olśnienie.
Widzimy bardzo rzadkie i bardzo nietypowe przedstawienie św. Jana Nepomucena. Autorem pomnika jest Johann Melchior Österreich.


Na wysokim postumencie widzimy piękną grupę rzeźbiarską, gdzie św. Jan Nepomucen przedstawiony jest jako Jałmużnik.
Dlaczego? Zapraszamy do przejrzenia naszego "fotoopisu" Sceny z żywota św Jana Nepomucena.
W skrócie możemy powiedzieć, że król Wacław II mianował Jana na czas Adwentu roku 1380 kaznodzieją kościoła nadwornego i wkrótce później jałmużnikiem nadwornym.


Mamy więc dominującą postać Jana stojącego w wyraźnym kontrapoście (lewa noga), wrzucającego do kapelusza klęczącego biedaka złotą monetę z tacy trzymanej przez aniołka:


Teraz chwila o stroju postaci. Tutaj też zachęcamy do zapoznania się z naszym "fotoopisem" typowego stroju kanonika.
Opisywana postać Jana ubrana jest w typowy dla niego strój kanonika składający się z: sutanny z widocznymi 13 guzikami, komży - rokiety obszytej koronką oraz futrzanej peleryny z kapturem (almucji). Na głowie biret, na nogach trzewiki z mocno ściętymi noskami.


Przechodzimy do atrybutów świętego. Tutaj także odsyłamy do naszego "fotoopisu" głównych atrybutów św. Jana Nepomucena.

Biret i resztę stroju kanonika widzicie powyżej.
Niespotykana jest aureola - nawet nie wiadomo jak ją nazwać. Promienista pionowa? A może diadem?


Nieduży krucyfiks przytrzymywany lewą dłonią wsparty jest na lewym ramieniu, a trzymany jest - to także rzadkość - pionowo:


Gałązki palmy symbolizującej męczeńską śmierć nie ma.

Ale to nie koniec. Drugi z towarzyszących Janowi aniołków trzyma księgę - symbolizującą uczonego - zamkniętą na kłódkę - symbolizującą tajemnicę spowiedzi. Dodatkowo prawa ręka z wyprostowanymi dwoma palcami - to gest przysięgi.


Mamy jeszcze trzeciego aniołka depczącego węża - symbol odrzucenia kłamstwa, fałszywości i zła.


W tym bogactwie trzeba jeszcze dojrzeć dwa putta w geście miłości...


... oraz putto z gwiazdami na obłoku pod stopami Jana.


I jeszcze uwaga! Pięć gwiazd - kolejny Janowy atrybut.
Widzicie je? Dwie pod Janem oraz po jednej pod dolnymi aniołkami i jedna z boku żebraka!


Teraz chwila o postumencie z pięknym herbem fundatora, inskrypcjami: wotywną i z datą renowacji - z przodu:


Z tyłu postumentu tablica z informacją o współczesnej renowacji:


Za stroną www.nepomuki.pl powtarzamy, że pomnik powstał w latach 30. XVIII wieku.

Opisywanego dzisiaj Jana odwiedziliśmy w sierpniu 2014 r.

Poniżej lokalizacja postaci.